De Kopstoot – Émile Zola

Bijna 150 jaar na verschijning van l’Assommoir heeft de roman nog niets van zijn overrompelende kracht verloren. In dit meesterwerk, waarvan wereldwijd miljoenen exemplaren zijn verkocht, leven we mee met de tragische heldin Gervaise.

Zola schetst het leven vol armoede en alcoholisme kleurrijk en realistisch en steeds als je denkt dat het dieptepunt nu wel bereikt is, blijkt het allemaal nog erger te kunnen.

In De Kopstoot beschrijft Émile Zola schitterend de opkomst en ondergang van Gervaise Macquart. Zij is vanuit de Provence samen met haar minnaar naar Parijs gekomen om haar geluk te vinden. Al snel neemt haar minnaar de benen, maar de goedaardige zinkwerker Coupeau ontfermt zich over haar en zij trouwen.

Met hard werken en inventiviteit weet ze haar eigen wasserette te beginnen. Aan de voorspoed komt een eind wanneer Coupeau van het dak valt, zijn werk laat versloffen en aan de drank raakt. Dan komt Lantier zijn plek weer opeisen. De totale aftakeling volgt vanzelf.

Zola situeerde de roman in de Parijse volkswijk Goutte d’Or en bestudeerde de taal van de straat en de arbeidsklasse. De roman bracht hem roem en rijkdom, maar de toenmalige conservatieve critici keurden zijn realistische schets van armoede in de arbeidersklasse af, noemde hem de ‘romancier van het gepeupel’ en ‘De Homerus van de beerput’ en vonden het ‘geen realisme maar smerigheid; geen rauwheid maar pornografie’.